Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici slave danas praznik Svetog arhangela Mihaila poznatijeg kao Aranđelovdan, koja je druga najčešća slava u Srbiji, odmah posle Svetog Nikole.
Aranđelovdan je bio krsna slava Nemanjića (slavili su ga Stefan Nemanja, car Dušan..), a danas je Sveti arhangel Mihailo baš njihov zaštitinik.
Kako se prenosi u našoj narodnoj poeziji car Dušan slavio je je Svetog arhangela Mihaila tako što je uvek dočekivao goste stojeći, dok mu je anđeo stajao na ramenu. Jedne godine da li zbog umora ili nemarnosti, prevario se pa je seo, a anđeo se naljutio, udario ga krilom i odleteo. Predanje kaže da je car nakon toga mesecima pokušavao da se umilostivi Arhangelu Mihailu.
U crkvenom predanju, Arhangel Mihailo je prvi stupio u borbu sa zlim duhom i njegovo ime po crkvenom tumačenju označava onog koji je kao Bog. Na grčkom jeziku reč „arhi“ znači glavni, prvi, dok reč „angelos“ označava vesnika, anđela. Arhangel Mihailo je na ikoni predstavljen kao borac, sa mačem ili kopljem u ruci.
Narodno verovanje kaže da se prema vremenskim uslovima danas može odrediti kakva će biti godina. Kakvo je vreme na Aranđelovdan, tako će biti tokom cele zime i proleća.
Običaji koji se vezuju za veliki praznik, nalažu sledeće:
„Obavezno idite u crkvu i zapalite sveću. Molite se svom anđelu. Na ovaj dan tražite od anđela da ispuni vašu najdublju i najvažniju želju. Otvorite dušu i srce, delite radosti i tugu i na kraju se zahvalite. Nebo se, kako se kaže, otvara za molitive“.
Za Aranđelovdan se vezuju brojna verovanja odnosno običaji među kojima je i onaj da se za ovaj praznik ne sprema žito jer se Arhangel Mihailo smatra živim svetiteljem.
Patrijar Pavle je govorio da se to obavezno mora raditi.
„Kuvana pšenica nije simbol smrti, već života onih koji su živeli i koji žive u veri sa Bogom i svojom Krsnom slavom. Istina je, takođe, da su svi sveci živi, jer u Bogu niko ne može biti mrtav – Bog je Bog živih, a ne mrtvih“, objasnio je.
Aranđelovdan je i slava Saborne crkve u Beogradu.
Veruje se da ovaj zimski svetac luta prerušen u prosjaka kako bi nevernike usmerio na pravi put, a nevoljnicima pomogao.
U nekim krajevima Srbije Arhangela Mihaila smatraju i zaštitnikom stočara.
hypetv.rs / kurir.rs
