Dogodilo se na današnji dan 9 SEPTEMBRA:
Dogodilo se na današnji dan 9. SEPTEMBRA
1087. Umro je normanski vojvoda i engleski kralj Vilijam I (William) poznat kao Vilijam Osvajač. Nakon pobede nad kraljem Haroldom u bici kod Hestingsa 1066. postao je kralj Engleske. Tokom njegove vladavine romanizovani Normani počeli su se stapati sa pokorenim Anglosasima u englesku naciju. Uveo je 1085. prvi imovinski katastar (Domesday Book).
1513. U bitci protiv Engleza kod Fludena poginuo je škotski kralj Džejms IV zajedno sa nekoliko hiljada Škota, medju kojima je bilo gotovo celo plemstvo.
1585. Rođen je francuski državnik, kardinal Arman Žan di Plesi Rišelje, koji je kao ministar kralja Luja XIII (Louis) (od 1629) vršio stvarnu vlast u Francuskoj i podigao moć francuske krune. Osnovao je 1635. Francusku akademiju.
1737. Rođen je italijanski lekar i fizičar Luiđi Galvani (Luigi), koji je 1789, vršeći eksperimente sa žabljim mišićima, otkrio vrstu elektriciteta, koja je kasnije po njemu nazvana galvanski elektricitet.
1772. Rođen je srpski književnik i pozorišni pisac Joakim Vujić, koji je 1835. u Kragujevcu osnovao prvo srpsko pozorište, gde je prenosio romantičarski duh Evrope prikazujući dela domaćih i stranih autora.
1776. Američki Kontinentalni kongres uveo je zvaničan naziv države Sjedinjene Američke Države umesto Ujedinjene kolonije.
1828. Rođen je ruski pisac Lav Nikolajevič Tolstoj, jedan od velikana svetske književnosti, autor čuvenih romana „Rat i mir“ i „Ana Karenjina“. Zbog kritičkog odnosa prema društvu i crkvi, dolazio je u sukob sa vlastima, a Ruska pravoslavna crkva ga je 1901. ekskomunicirala.
1894. Kineski revolucionar Sun Jat-sen (Yat-sen) osnovao je Društvo za preporod Kine i počeo da organizuje ustanak u Kantonu, nakon poraza Kine u ratu sa Japanom. Ustanak nije uspeo, a učesnici su uhvaćeni i pogubljeni. Sun Jat-sen je uspeo da pobegne iz zemlje i do revolucije 1911. živeo je u inostranstvu.
1898. Umro je francuski pisac Stefan Malarme (Stephane Mallarme) uz Remboa (Rimbaud) i Verlena (Verlaine) najznačajniji pesnik francuskog simbolizma. Njegova pesma „Popodne jednog fauna“ inspirisala je Debisija (Debussy) da komponuje čuveni preludij.
1901. Umro je francuski slikar i grafičar Anri Tuluz Lotrek (Henri Toulouse Lautrec) majstor litografije, slikar boema, atmosfere i likova iz pariskog noćnog života na kraju 19. veka.
1914. U Prvom svetskom ratu okončana je prva velika bitka na Marni u Francuskoj, tokom koje su ukupni nemački gubici procenjeni na 800.000 ljudi. U julu 1918. vođena je druga bitka na Marni i to je bila poslednja nemačka ofanziva u Prvom svetskom ratu.
1944. Dan nakon ulaska sovjetskih trupa u Bugarsku, bugarski komunisti preuzeli su vlast u zemlji.
1945. Trupe SAD iskrcale su se na kraju Drugog svetskog rata u Južnoj Koreji, sovjetske su od Japana preuzele Severnu Koreju, a 38. paralela je postala linija podele dveju korejskih država.
1976. Umro je kineski revolucionar i državnik Mao Cedung (Zedong) jedan od osnivača Komunističke partije Kine, koji je 1949. u Pekingu proglasio Narodnu Republiku Kinu i do smrti bio njen neprikosnoveni lider. Njegove misli i ideje objavljene su u čuvenoj „Crvenoj knjižici“. Godine 1966. pokrenuo je „Veliku proletersku kulturnu revoluciju“ tokom koje je smenjen veliki broj partijskih funkcionera, među kojima i njegovi najbliži saradnici.
Umro je američki naučnik Edvard Teler
1987. Iračko ratno vazduhoplovstvo započelo je seriju udara na iranske električne centrale i naftna postrojenja.
1991. Sovjetska republika Tadžikistan proglasila je nezavisnost.
1993. Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija sporazumeli su se o međusobnom priznanju, otvarajući put ka okončanju sukoba Arapa i Jevreja.
1996. U tajfunu koji je pogodio priobalna područja ekonomski najrazvijenije kineske provincije Guangdong poginulo je više od 130 ljudi, a hiljade je povređeno.
2001. Lider avganistanske opozicione „Severne alijanse“ Ahmad Šah Masud, koji je predvodio borbu protiv talibana, smrtno je ranjen u njegovoj kancelariji kada su dva bombaša samoubice aktivirali bombe. Masud je preminuo tri dana kasnije.
2001. Na predsedničkim izborima u Belorusiji, u mandatu od pet godina, pobedio je Aleksandar Lukašenko, koji se već na toj funkciji nalazi sedam godina.
2002. Viši sud u Bijelom Polju osudio je Nebojšu Ranisavljevića iz Despotovca na 15 godina zatvora, zbog učešća u otmici i likvidaciji putnika, pretežno Muslimana, iz voza na pruzi Beograd-Bar u stanici Štrpci (RS) u februaru 1993.
2003. Umro je američki naučnik Edvard Teler (Edward Teller) jedan od tvoraca hidrogenske bombe i jedan od učesnika u projektu Menheten koji je doveo do proizvodnje atomske bombe tokom drugog svetskog rata.
Minhenu je počelo suđenje 86-godišnjem Ladislavu Nižnjanskom
2004. U Minhenu je počelo suđenje 86-godišnjem Ladislavu Nižnjanskom, optuženom za nacističke zločine 1945. u Čehoslovačkoj, gde je 1962. u odsustvu osudjen na smrt. On je posle Drugog svetskog rata skoro 60 godina neometano živeo u Minhenu gde je radio kao dokumentarista i prevodilac u američkoj radio-stanici Radio Slobodna Evropa. Odlukom suda u Minhenu 2005. pušten je na slobodu u nedostatku dokaza.
2009. Umro je Majk Bonđorno (Mike Bongiorno) popularni TV voditelj i simbol nacionalne televizije RAI. Nazvan „kraljem kviza“ on je bio jedna od omiljenih i najdugovečnijih televizijskih ličnosti u Italiji.
2013. Na izborima u Norveškoj koalicija desnog centra je porazila levi savez dotadašnjeg premijera Jensa Stoltenberg, mandatarka nove vlade je Erna Solberg, vodja Konzervativne partije.
2014. Poljski premijer Donald Tusk podneo je ostavku zbog odlaska na funkciju predsednika Evropskog saveta, a mandat za sastav nove vlade poveren je dotadašnjoj predsednici Sejma poljskog parlamenta Evi Kopač.
2023. U razornom zemljotresu amplitude 6,8 koji je pogodio Maroko poginulo je preko 2.900 ljudi.
VELIKI KONCERTI MIROSLAVA ILIĆA!
- Datum: 10.12.2025 / 11.12.2025.
- Mesto: Plava dvorana, Sava Centar
- Organizator: Hype Entertainment
KARTE MOŽETE KUPITI NA OVOM LINKU!
GLEDAJTE NAS!
Čitajte Hypetv.rs portal, najbrži portal u Srbiji i regionu sa najvećim rastućim rezultatima i ekskluzivnim vestima. Zapratite nas i na Instagramu, Facebook, Threads!
BONUS VIDEO:
Hypetv.rs/Beta V.J.
