PANAMSKI KANAL JE UZEO PREKO 27.000 ŽIVOTA I PROMENIO TOK ISTORIJE: Sastoji se od 17 veštačkih jezera i danas je prava turistička atrakcija

PANAMSKI KANAL JE UZEO PREKO 27.000 ŽIVOTA I PROMENIO TOK ISTORIJE: Sastoji se od 17 veštačkih jezera i danas je prava turistička atrakcija

photo: Pixabay

PANAMSKI KANAL JE UZEO PREKO 27.000 ŽIVOTA I PROMENIO TOK ISTORIJE: Sastoji se od 17 veštačkih jezera i danas je prava turistička atrakcija

Panamski kanal se nalazi, kako i samo ime kaže, u Panami, a reč je o prolazu dugom 82 kilometra koji povezuje Atlantski okean sa Tihim okeanom. U stvari, to je mešavina veštačkih jezera (njih 17), nekoliko veštačkih kanala i tri seta ustava zahvaljujući kojima se brodovi u jednom trenutku uzdižu 26 metara nadmorske visine. Temelji ovog izuzetno značajnog veštačkog kanala u početku su bili široki samo 28,5 metara, a potom su prošireni na oko 33. Danas, posle poslednjeg talasa „modernizacije” kanala, postoji i opcija prolaza za mnogo šire plovila. Svaki od ustava je dugačak 300 metara, a zidovi ovih vodenih objekata debljine su od 15 do tri metra.

PRVA IDEJA O PROKOPAVANJU KANALA SEŽE JOŠ U 1534. GODINU

Kopanje Panamskog kanala bilo je jedna od prekretnica u istoriji pomorskog saobraćaja. Naime, umnogome je skratio put kojim su brodovi obilazili Južnu Ameriku. Međutim, njegovo iskopavanje nije bilo nimalo lako. Prva ideja o kanalu došla je davno. 1534. godine, Karlo V je zamislio prolaz koji bi skratio put za brodove na relaciji Španija-Peru, ali tek 1881. Francuzi su prionuli na posao. Bili su prilično nespremni. Ne samo da nisu uradili nikakve potrebne studije, već su smatrali da je kanal najbolje izgrađen na nivou mora.

Na kraju, ovo ih je delimično – u kombinaciji sa izazovnim uslovima rada – koštalo uspeha. Odustali su od projekta 1889. godine, nakon pogibije čak 22 hiljade radnika.. Projekat su konačno prihvatili Amerikanci 1904. koji su prvobitno želeli da izgrade kanal u Nikaragvi, kako piše History, uspešno su ga završili i otvorili 1914. godine.

RADNICI UMRLI KAO MUVE, 27.500 NJIH UMRLO

Ali zašto je toliko radnika umrlo? Kopanje kanala bio je izuzetno težak poduhvat. Prepreke su bile posebno brojne – izazovan, težak teren, vrućina i vlaga, obilne padavine i tropske bolesti. Naime, radnici su masovno bolovali od malarije i žute groznice, čiji uzroci tada još nisu bili poznati. Verovalo se da su prljavština i loš vazduh odgovorni za ove bolesti.

Tek tokom američkih radova počela je borba protiv pravih prenosilaca bolesti – komaraca. Ali ni to nije pomoglo do kraja. Naime, tokom “američkih radova” na prokopavanju kanala, koji su završeni dve godine pre roka, stradalo je još 5.600 radnika, što znači da je Panamski kanal odneo više od 27.000 ljudskih života i pre nego što je jedan brod prošao kroz njega.

PREUZEO PUNU KONTROLU NAD PANAMSKIM KANALOM 1999. GODINE

Nakon otvaranja, kanal je još dugo bio pod američkom kontrolom, kao i okolina pod nazivom Zona Panamskog kanala. Oni su ga kontrolisali do 1977. godine, a zatim zajedno sa Panamom. Konačno, 1999. godine, panamske vlasti su u potpunosti preuzele upravljanje kanalom, koji je doživeo najnovije poboljšanje u periodu od 2007. do 2016. godine. To je omogućilo da kroz taj morski prolaz prolaze brodovi. Naime, do tog trenutka samo tzv panamak brodovi široki oko 33 metra. Uprkos ovom poboljšanju, Panamski kanal i dalje ne dozvoljava prolaz nekim od najvećih brodova na svetu.

BRODOVIMA ZA PROLAZAK TREBA DO DESET SATI

Statistike povezane sa kanalom su potpuno ‘lude’. Nakon otvaranja kroz njega je godišnje prolazilo oko 1.000 brodova. U 2008. taj broj je porastao na 14.702 broda. Naime, ukupno je 2010. godine, piše History, kroz njega prošlo više od 815 hiljada brodova i plovila (uglavnom američkih, a zatim kineskih, čileanskih, japanskih, kolumbijskih i južnokorejskih). U proseku, brodovima je potrebno osam do 10 sati da prođu kroz kanal, a kapetani brodova, tokom prolaska, poveravaju upravljanje brodom posebno obučenim ‘kanalskim pilotima’.

“HYPE ZVEZDE” PRIJAVE ZA AUDICIJU:

Prijavljivanje kreće od 15.2. I kandidati se prijavljuju za audicije u Beogradu, Nišu, Šapcu, Sarajevu, Banja Luci, Zagrebu, Skoplju, Podgorici. Audicije se održavaju u pomenutim gradovima od 15.4. do 1.6

PRIJAVITE SE KLIKOM OVDE ZA “HYPE ZVEZDE”