NA DANAŠNJI DAN! Preminula Esma Redžepova, Svetoandrejska skupština smenila Karađorđeviće
NA DANAŠNJI DAN!
Pogledajte koji događaji su obeležili 11. decembar!
1475. – Rođen je italijanski sveštenik Đovani de Mediči. Bio je papa Lav X (Leo) od 1513. do smrti 1521. Kao veliki zaštitnik umetnosti učinio je Rim centrom evropske kulture. Uprkos naporima, uključujući ekskomunikaciju osnivača protestantske crkve u Nemačkoj Martina Lutera, nije uspeo da suzbije “jeres”. Reč je o pokretu verske reformacije započet tokom njegovog pontifikata i spreči stvaranje protestantske crkve.
NA DANAŠNJI DAN!
1803. – Rođen je francuski kompozitor Hektor Berlioz, tvorac romantičarske programske muzike i utemeljitelj modernog orkestra (“Fantastična simfonija”, “Romeo i Julija”).
1810. – Francuski pisac Alfred de Mise se rodio. Nesrećna ljubav s književnicom Žorž Sand inspirisala ga je za pesme “Noći”. U autobiografskom romanu “Ispovest jednog deteta ovog veka” opisao je “bolesti veka” i sumrak ideala. Njegovim najboljim dramskim delima smatraju se “Marijanine ćudi” i “Ne šali se s ljubavlju”.
1843. – Rodjen je nemački bakteriolog Robert Koh (Koch) jedan od osnivača bakteriologije, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1905. Otkrio je 1882. bacil tuberkuloze (Kohov bacil), izolovao je bacil antraksa i pronašao izazivača kolere.
1858. – Svetoandrejska skupština izvela je smenu dinastije u Srbiji zbacivši kneza Aleksandra Karađorđevića. Na presto je vraćen Miloš Obrenović, a za njegovog naslednika proglašen je njegov sin Mihailo.
1888. – Skupština Srbije prihvatila je ustav koji je predložila Narodna radikalna stranka. Ustavom koji je pisan po uzoru na belgijski ustav od 1831, u Srbiji je prvi put uvedena parlamentarna demokratija.
1894. – U Parizu je otvorena prva svetska automobilska izložba na kojoj se predstavilo devet proizvođača.
1918 – Rođen ruski pisac Aleksandar Solženjicin koji je zbog oštre kritike staljinizma u svojim delima, postao najpoznatiji sovjetski disident krajem šezdesetih. Pripovetkom “Jedan dan Ivana Denisoviča” u književnost je uveo temu Staljinovih logora, u kojima je sam proveo devet godina. Emigrirao je 1974, a u Rusiju se vratio posle dve decenije. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1970. (“Odeljenje za rak”, “U prvom krugu”, “Arhipelag gulag”).
NA DANAŠNJI DAN!
1937. – Fašističko Veliko veće donelo je odluku da se Italija povuče iz Lige naroda.
1941. – Nemačka i Italija su objavile rat SAD, a Kongres SAD je istog dana objavio rat tim dvema zemljama. Poljska je objavila rat Japanu, a Kuba, Kostarika, Nikaragva, Dominikanska Republika i Gvatemala Nemačkoj i Italiji.
1946 – Generalna skupština UN osnovala je UNICEF – Medjunarodni fond Ujedinjenih nacija za pomoć deci u zemljama razorenim ratom.
1972. – Američki astronauti iz broda “Apolo 17” Eugen Kernon i Harison Smit spustili su se na Mesec, u poslednjoj misiji u okviru programa “Apolo”.
1973. – Zapadnonemački kancelar Vili Brant i čehoslovački premijer Lubomir Štrougal (Strougal) potpisali su ugovor kojim je formalno poništen Minhenski pakt iz 1938. Paktom su Velika Britanija i Francuska prepustile nacističkoj Nemačkoj oblast Sudeta u Čehoslovačkoj.
1991. – U Mastrihtu je potpisan Sporazum o monetarnoj i političkoj uniji članica Evropske zajednice.
1992. – Savet bezbednosti UN odobrio je, na zahtev Makedonije, upućivanje 800 vojnika UN u tu bivšu jugoslovensku republiku.
1997. – U Kjotu je posle maratonskih pregovora potpisan Protokol o zaštiti životne sredine koji predviđa i smanjenje proizvodnje ugljen dioksida i drugih štetnih gasova za koje se smatra da izazivaju efekte “staklene bašte” i globalno zagrevanje. SAD nisu stavile svoj potpis uz objašnjenje da bi to nanelo štetu njihovoj privredi. Protokol iz Kjota, koji je potpisala 141 država, stupio je na snagu 16. februara 2005. godine.
NA DANAŠNJI DAN!
1999. – Umro je Franjo Tuđman, predsednik Hrvatske od aprila 1990, nakon prvih višestranačkih izbora u SFRJ i prvi predsednik nezavisne Hrvatske. Bio je lider Hrvatske demokratske zajednice, političke stranke koja se zalagala za izdvajanje Hrvatske iz SFRJ. Njegovom zaslugom Hrvatska je 25. juna 1991. proglasila samostalnost, a u januaru 1992. stekla je međunarodno priznanje.
2000. – Izrael i Palestina obnovili su kontakte na višem nivou u cilju okončanja sukoba i pronalaženja načina za obnavljanje mirovnih pregovora.
2002. – Prva evropska svemirska letelica “Ariana-5” eksplodirala je odmah pošto je lansirana iz Francuske Gvajane, nakon čega su se dva satelita vredna 600 miliona dolara, srušila u Atlantik.
2012. – Preminuo Ravi Šankar (Shankar) jedan od najpoznatijih indijskih muzičara 20 veka. Dobitnik je tri “Gremi” nagrade, ikona hipi pokreta, koji je koristio žičani instrument poznat kao sitar. Svetsku slavu je stekao druženjem sa članovima “Bitlsa” (
2014. – Vlasti kineske provincije Sindjang u kojoj žive pretežno muslimani Ujguri, uvele su zabranu nošenja vela koji prekriva lice na javnom mestu.
2015. – Kineski internet gigant Alibaba kupio je vodeći hongkonški dnevnik na engleskom Saut Čajna Morning Post (South China Morning Posts).
NA DANAŠNJI DAN! Preminula Esma Redžepova
2016. Preminula je Esma Redžepova, makedonska pevačica romske muzike popularna na balkanskom prostoru, koja je tokom života odgajila 48 dece i učestvovala u brojnim humanitarnim akcijama.
2016. – Na vanrednim parlamentarnim izborima u Makedoniji tesnu većnu dobila je vladajauća stranka VMRO DPME. Međutim, pet i po meseci kasnije, vladu je formirao Zoran Zaev (Socijaldemokratski savez Makedonije) nakon višemesečnog ometanja VMRO DPMNE koji nije želeo da preda vlast. Otpor je kulminirao upadom nasilnih demonstranata u Sobranje Makedonije 27. aprila. Socijaldemokratska stranka (PSD) ubedljivo je pobedila na parlamentarnim izborima u Rumuniji sa više od 45,5 posto osvojenih glasova.
2019. – Pacifičko ostrvo Bugenvil izglasalo je na referendumu odluku o nezavisnosti od Papua Nove Gvineje, na osnovu Mirovnog sporazuma iz 2001. godine. Tada je okončan građanski rat u kojem je poginulo 20.000 ljudi.
Pogledajte i naš video na sredini teksta.
Hypetv.rs V.M.
